فیزیک رنگ خاصیت ذرهای و موجی نور که یک پدیده فیزیکی الکترومغناطیسی است و در نتیجه برخورد نور به سطح اشیاء و بازتاب ویژه طول موجی این تابش نور و شدت آن، توسط چشم احساس و پردازش شده، و به عنوان مفهوم رنگ در ذهن شناخته میشود.
اجزا تشکیل دهنده رنگ
رنگدانه به انگلیسی (Pigment)، مادهای است که با استفاده از جذب طول موج انتخابی میتواند رنگ نوری انعکاسی یا انتقالی را تغییر دهد.
محمل رنگ
مایعی است که با رنگدانه ترکیب شده و در چسبندگی رنگ تاثیر گذار است. امروزه متداولترین محملهای رنگدانهها را آب و روغن تشکیل میدهند. از این رو رنگها را به دو دسته رنگهای روغنی و رنگهای آبی تقسیم میکنند.
رنگ های گرم
نیمه قرمز چرخه رنگها به عنوان رنگهای گرم شناخته میشود که شامل زرد، سبز، قرمز و بنفش میباشد. رنگهای گرم القاء کننده گرمی و راحتی هستند، اما استفاده زیاد رنگهای گرم در تصویر باعث کمرنگ شدن برجستگیای که باید در تصویر وجود داشته باشد میشود. قابل توجه است که رنگ بنفش نقشی دوگانه دارد و در کنار رنگهای گرم خاصیت گرمی و در کنار رنگهای سرد خاصیت سرد دارد. معمولا در چاپ کاغذ کادو فانتزی از رنگهای گرم استفاده میشود.
رنگ های سرد
نیمه آبی چرخه رنگ به عنوان رنگهای سرد شناخته میشود که شامل رنگهای آبی، سبز و بنفش میباشد. رنگهای سرد القاء کننده حس آرامش و راحتی هستند. رنگهای سرد برای انتخاب به عنوان پس زمینه مناسب هستند. اما این رنگها احساس منفعلانه داشته و ممکن است استفاده بیش از حد از رنگهای سرد تاثیر منفی در طرح داشته باشد.
رنگ های خنثی
تعریف فنی یک رنگ خنثی، رنگی است که به هیچ وجه رنگی ندارد. به عبارت دیگر، تمام رنگهایی که روی چرخ رنگ ظاهر نمیشوند. سفید، سیاه، خاکستری و قهوهای (مشتقات مانند بژ، گریژ و برنزه).
مرکب
مرکب، ترکیب پیچیدهای از حلالها، رنگ دانهها، رزینها و روان کنندهها و دیگر عناصر است. مرکبها در روشهای مختلف چاپ استفاده میشود مانند: چاپ برجسته، چاپ افست، چاپ دیجیتال، چاپ سیلک، چاپ استنسیلی، و چاپ با مرکب پاش(jet printing).
مدلهای استاندارد رنگ در چاپ
RGB و CMYK دو نوع از مدلهای پر کاربرد در صنعت چاپ هستند. شناخت تفاوتهای آنها میتواند به شدت در کیفیت طراحی شما و رنگبندیهای شما تاثیر گذار باشد.
RGB چیست؟
RGB مخفف کلمات قرمز(Red) سبز(Green) و آبی (Blue) میباشد و این مدل رنگی (RGB) در صفحات نمایش الکترونیکی، مانیتورها، گوشی و تبلت استفاده میشود. در (RGB) رنگها از ترکیب نور آبی، سبز، قرمز ایجاد میشوند.
CMYK چیست؟
CMYK مخفف کلمات آبی(Cyan) قرمز(Magenta) زرد(Yellow) و مشکی (Black) میباشد. این مدل رنگ (CMYK) در چاپ فیزیکی بر روی کاغذ، مقوا، چوب و … استفاده دارد.
هر کدام از این رنگها میتواند دارای غلظت 1 تا 100 باشد. توجه داشته باشید که رنگ سفید در این مدل وجود ندارد و در واقع رنگ سفید همان رنگ کاغذ است. یعنی جایی که هیچ رنگی وجود نداشته باشد رنگ سفید دیده میشود البته به شرطی که کاغذ شما سفید باشد.
بنا بر اصول فیزیک رنگهای اصلی 3 رنگ هستند اما به صورت تئوریک اگر سه رنگ اصلی با غلظت کامل با هم ترکیب شوند باید رنگ مشکی بوجود آید اما در عمل چنین نیست و از ترکیب سه رنگ، رنگ کبود یا بادمجانی به وجود میآید. برای این که این مشکل بر طرف شود رنگ چهارم که همان مشکی است به سه رنگ اصلی اضافه میشود.
نکته: قابل ذکر است که رنگ اکریلیک در این توضیح رنگ قرار نمیگیرد. (رنگ اکریلیک رنگی شیمیایی که با خواص دوام و درخشندگیش نخست در صنعت اتومبیلسازی به کار رفت و اخیراً نیز در انواع نقاشیها وصنعت چاپ مورد استفاده قرار گرفته است.)